Mặt đỏ phừng phừng, hơi thở dốc, hoa mắt, đau đầu, thậm chí choáng váng, ngất xỉu trong khi đang luyện tập là những biểu hiện thường thấy ở những người gặp vấn đề về hít thở. Hãy cùng tìm hiểu cách để cải thiện hệ hô hấp để tránh những tai nạn tại phòng gym.
Nguyên nhân của các vấn đề về hít thở trong tập luyện
Dù tập luyện bất cứ bộ môn nào, kháng lực, nhảy zumba hay yoga, thì hít thở cũng chiếm một phần không nhỏ giúp cơ thể bạn phát huy sức mạnh tối đa. Trong quá tình tập luyện, các cơ bắp phải vận động với cường độ cao hơn mức bình thường. Chính vì vậy, hệ tuần hoàn và hệ hô hấp phải làm việc hết tốc lực để máu được bơm liên tục cho việc vận hành của mô và cơ bắp. Hít thở đúng cách sẽ giúp cho quá tình thông khí – vận chuyển khí oxy, chuyển hóa cacbonic diễn ra suôn sẻ. Nếu gặp phải những vấn đề về hô hấp, bạn sẽ lập tức cảm thấy những biểu hiện như mặt đỏ bừng, hơi thở dốc, hoa mắt, đau đầu, thậm chí choáng váng, ngất xỉu sau thời gian ngắn tập luyện. Có nhiều nguyên nhân khiến nhiều người gặp phải những khó khăn trong việc hít thở khi tập luyện. Nguyên nhân đầu tiên có thể đến từ tình trạng sức khỏe. Một số người cảm thấy khó thở khi trời lạnh. Tác nhân gây nên tình trạng này chủ yếu là do sự xâm nhập của các virus, vi khuẩn vào hệ hô hấp. Khi trời lạnh, sức đề kháng yếu, cơ thể dễ bị các yếu tố gây hại này “tấn công”. Bệnh viêm xoang cũng là một nguyên nhân gây ra ngạt mũi, khó hít thở, do mủ đọng các hốc xoang đã chặn đường di chuyển của không khí vào hệ hô hấp. Thêm vào đó, do sự chi phối của tâm lý, công việc và sức khỏe mà nhiều người đã dùng ngực để thở và đây là một cách thở sai. Có thể hiểu nôm na rằng, khi thở bằng ngực, chỉ có phần trên cùng của phổi tham gia vào quá trình hít thở. Khi đó, lượng oxy sẽ không đi đến tận cùng đáy phổi, làn hơi khi hít thở bằng ngực thường ngắn và nông. Trong khi tập luyện, thở bằng ngực sẽ dễ dàng khiến bạn cảm thấy khó thở và phải thở dốc, thở gấp trong khi lượng oxy nạp vào các phế nang, mạch máu lại không nhiều. Khoa học đã công nhận rằng, thở bằng bụng mới là cách thở đúng, tức là dùng cơ hoành vận khí. Cách thở này phát huy toàn bộ chức năng của phổi, oxy được bơm đầy dung tích phổi, nâng cao lượng ôxy nạp vào cơ thể, xoa dịu ngũ tạng giúp các cơ quan này thêm khỏe mạnh và có thêm chức năng tăng cường sự tập trung và trí nhớ. Nếu bạn quan tâm mình là người thở bằng ngực hay bằng bụng, hãy áp dụng một mẹo nhỏ sau đâu. Nằm ngửa trên sàn, hai bàn tay đặt lên phần cơ bụng và bắt đầu tập trung vào hơi thở. Nếu hai bàn tay của bạn chuyển động lên và xuống, bạn là một người thở bằng bụng. Nhưng nếu hai bàn tay của bạn đứng yên, bạn đích thị là một người thở bằng ngực.
Tập gì để cải thiện khả năng hít thở?
Tập luyện đúng cách là một phương pháp phổ biến trong việc cải thiện khả năng của hệ hô hấp, nâng cao lượng oxy nạp vào cơ thể và giảm hẳn những vấn đề như hoa mắt, choáng váng, thở dốc mà bạn gặp phải. Hầu hết các phương pháp tập luyện đều tăng cường khả năng hít thở theo những cách khác nhau: Tập luyện tim mạch (cardio) sẽ là chiếc chìa khóa vàng để làm cứng cáp trái tim và hai lá phổi của bạn. Những bài tập cardio, bao gồm chạy bộ, đạp xe, chèo thuyền, các lớp nhảy,... ngoài hiệu quả đốt cháy mỡ thừa hiệu quả, nó còn giúp tăng khả năng hấp thụ oxy vào cơ thể và tăng cường quá trình thông khí, khuếch tán và vận chuyển trao đổi oxy, thải trừ cacbonic. Nếu luyện tập cardio đều đặn trong thời gian dài, bạn sẽ ngạc nhiên với cơ thể sung sức, huyết áp và nhịp tim ổn định dù tập luyện ở cường độ cao.
Tập luyện cardio tăng cường khả năng của hệ hô hấp, giúp duy trì việc luyện tập ở cường độ cao.
Tập luyện kháng lực là phương pháp luyện tập tăng cường cơ bắp bằng các dụng cụ kháng lực hoặc trọng lượng cơ thể. Các bài tập kháng lực cho phần thân trên có tác dụng làm cơ của hệ hô hấp trở nên cứng cáp, rắn rỏi hơn. Tập luyện sự linh hoạt và dẻo dai bao gồm các bộ môn Thái Cực Quyền, Yoga và Pilates có thể nâng cao khả năng vận hành của bộ máy hô hấp trong cơ thể bạn. Đặc biệt hơn, các bộ môn này hoàn toàn có thể áp dụng cho người cao tuổi. Pilates là bộ môn tập luyện liên kết giữa việc hít thở và các chuyển động dẻo dai, linh hoạt của cơ thể. Tập luyện Pilates thường xuyên, kết hợp với hít thở đều bằng bụng, giúp tim khỏe và tăng cường dung tích phổi. Colleen de Reuck, vận động viên marathon danh tiếng người Nam Phi từng chia sẻ:“Tôi tập luyện bộ môn Pilates hai lần một tuần kéo căng hệ xương sống và xương sườn. Việc này hỗ trợ tối đa cho việc tăng cường hệ hô hấp, yếu tô quan trọng để thành công trong chạy đường dài.”. Bộ môn Body Balance, kết hợp giữa Thái Cực Quyền, Yoga và Pilates hiện được California Fitness & Yoga mua bản quyền từ công ty Lesmills (New Zealand) và đội ngũ HLV chuyên nghiệp sẽ là gợi ý hoàn hảo cho việc tập luyện để rèn luyện khả năng hít thở của bạn.
Tuấn Nhu
Ảnh: Vũ Nguyễn – CA Studio
