Hầu hết mọi người đều nghĩ rằng tập thể dục chỉ mới xuất hiện trong thời gian gần đây khi mà nhu cầu làm đẹp của con người ngày càng cao. Thế nhưng việc rèn luyện thể dục thể thao đã xuất hiện từ hàng thế kỷ và hàng ngàn năm, khi ông cha ta không có máy móc, tạ hay phòng tập thể dục được trang bị hiện đại như ngày hôm nay.
Nếu bạn thường xuyên theo dõi những bộ phim cổ trang nước ngoài có lẽ cũng thấy được phần nào việc rèn luyện thể thao thực ra có từ rất lâu, rất lâu về trước rồi. Để hiểu lý do tại sao chúng ta đến ngày nay có thể tiếp cận với nền văn hóa thể dục hiện đại thì cùng “xuyên không” về quá khứ để xem lịch sử con người tập thể dục như thế nào nhé!
Primal Times: Bắt đầu những bài tập cơ bản đầu tiên theo bản năng
Từ 10.000 năm trước Công nguyên, những người đàn ông đã bắt đầu có ý thức về “Run for your life” - phát triển thể chất theo nhu cầu trong môi trường hoang dã để tránh các mối đe dọa và nâng cao cơ hội sống sót.
Từ 10.000 năm trước Công nguyên, những người đàn ông đã bắt đầu có ý thức về “Run for your life” (Ảnh: Whatculture)
Nhu cầu vận động của một người bao gồm: vận động chân tay, thao tác với dụng cụ,... và phòng thủ. Để tồn tại trong một môi trường khắc nghiệt với những trở ngại như: thú hoang dã và con người, người đàn ông nhất định phải biết các phương thức căn bản: chạy bộ, nhảy, bỏ, leo trèo, mang, vác, ném, bắt và chiến đấu. Hay những điệu nhảy vui tươi của những bộ tộc xưa cổ cũng là một trong những phương pháp tập thể dục được áp dụng khi ấy.
Nhưng lúc bấy giờ sự vận động của người đàn ông không được phát triển thông qua các chương trình, phương pháp hay kế hoạch nào cụ thể mà được rèn luyện bằng việc thực hành hàng ngày theo bản năng thực tế và khả năng thích ứng cao trong đời sống.
Thời kỳ đồ đá mới - Neolithic Times: Văn hóa nông nghiệp
Bắt đầu từ 10.000 đến 8.000 năm trước công nguyên, cách mạng nông nghiệp được coi là ánh dương soi sáng mở ra kỷ nguyên của một nền văn minh mới.
Việc thực hiện một loạt các hoạt động phức tạp hơn: chạy, nhảy, bò,.. từ thời kỳ trước được giảm thiểu đáng kể và chuyển sang các động tác đơn giản hơn (Ảnh: Bussolengo)
Sự chuyển đổi của người đàn ông từ thợ săn du mục sang nông dân đã dẫn đến những thay đổi đáng kể trong hoạt động thể chất. Nhu cầu về trồng trọt và chăn nuôi gia súc tăng cao đồng nghĩa với việc hoạt động lao động hàng ngày nhiều hơn. Do vậy, việc thực hiện một loạt các hoạt động phức tạp hơn: chạy, nhảy, bò,.. từ thời kỳ trước được giảm thiểu đáng kể và chuyển sang các động tác đơn giản hơn vì đang ở môi trường đồng bằng.
Thời cổ đại: Chuẩn bị cho chiến tranh
Giữa 4.000 năm trước công nguyên và sự sụp đổ của đế chế La Mã năm 476 sau công nguyên, các nền văn minh đã trải qua thời kỳ chiến tranh. Người Babylon, Ai Cập, Ba Tư và sau này là người Hy lạp và người La Mã đều áp dụng rèn luyện thể chất cho các chàng trai và thanh niên để họ luôn sẵn sàng cho chiến tranh trước mắt.
Huấn luyện quân sự cổ đại có những điểm tương đồng với các phong trào được thực hiện trong tự nhiên như: đi bộ, chạy trên địa hình nhấp nhô, nhảy, bò, leo trèo, mang vác vật nặng, chiến đấu không vũ trang và đào tạo vũ khí.
Bắt đầu chấp nhận việc rèn luyện thể chất như một lý tưởng triết học và một phần thiết yếu của giáo dục (Ảnh: Daily Care)
Từ đó, các cuộc thi thể thao ra đời bắt nguồn từ Ai Cập cổ đại và tất nhiên người Hy Lạp cổ đại nổi tiếng với sự sáng tạo ra các trò chơi Olympic đầu tiên. Nhưng nhìn chung việc rèn luyện thể thao thời kì này chủ yếu phục vụ cho chiến tranh. Bên cạnh việc đào tạo quân sự và thể thao, người Hy Lạp và sau này là người La Mã đã tôn vinh vẻ đẹp và sức mạnh của cơ thể, họ bắt đầu chấp nhận việc rèn luyện thể chất như một lý tưởng triết học và một phần thiết yếu của giáo dục.
The Dark Ages: Bài trừ việc rèn luyện cơ thể
Có một khoảng thời gian như thế kéo dài từ thế kỷ 5 đến thế kỷ 15, thời Trung Cổ là một thời kỳ hỗn loạn với một loạt các vương quốc và đế chế, quân xâm lược man rợ và dịch bệnh tàn phá. Các giáo lý của Kito giáo truyền bá niềm tin rằng mối quan tâm chính của đời người là chuẩn bị cho thế giới bên kia. Do vậy, cơ thể được xem là tội lỗi và không quan trọng. Giáo dục lúc này được kết nối chặt chẽ với giáo hội và tập trung vào việc tu luyện tâm trí hơn là đào tạo cơ thể.
Giáo dục lúc này được kết nối chặt chẽ với giáo hội và tập trung vào việc tu luyện tâm trí hơn là đào tạo cơ thể
(Ảnh: Rsroleplay Wikia)
Dưới thời kỳ phong kiến, hệ thống xã hội thống trị ở châu Âu thời trung cổ, chỉ có quý tộc và lính đánh thuê mới được huấn luyện thể chất của quân đội. Tương tự như thời cổ đại, khóa đào tạo của họ tập trung vào các hoạt động thực tế và võ. Phần còn lại của dân số chủ yếu là nông dân và sống trên đất của lãnh chúa, lao động cực nhọc với các công cụ thô sơ.
Thời kỳ phục hưng: Mở đầu một thời kỳ mới
Thời kỳ phục hưng đã thúc đẩy một mối quan tâm lớn hơn và cởi mở hơn trong việc giáo dục thể chất, sinh học và sức khỏe. Năm 1553, cuốn sách El Libro del Ejercicio Corporal y Sus Provechos bởi tác giả Spaniard Cristobal Mendez, là cuốn sách đầu tiên dành riêng cho việc tập thể dục và những lợi ích của nó. Cuốn sách phân loại và phân tích rất kỹ các bài tập, trò chơi và thể thao cũng như đưa ra các lời khuyên phục hồi sau khi bị thương. Một số chương thậm chí còn cung cấp lời khuyên cụ thể về các cuộc tập trận và trò chơi đặc biệt dành cho phụ nữ, trẻ em và người già.
Tìm hiểu thêm: Thể dục hỗ trợ cho công việc, bạn có tin không?
16 năm sau, Mercurialis, một bác sĩ người Ý, đã xuất bản cuốn De Arte Gymnastica. Đó là kết quả nghiên cứu của ông về văn học cổ điển và y học, đặc biệt là phương pháp tiếp cận an toàn vệ sinh, chế độ ăn uống và tập thể dục của người Hy Lạp và La Mã cổ đại, và việc sử dụng các phương pháp tự nhiên để điều trị bệnh. Đặt ra các nguyên tắc vật lý trị liệu lần đầu tiên, và đi kèm với những hình minh họa đẹp (mặc dù chúng chỉ là suy đoán và tưởng tượng của ông), nó được coi là cuốn sách đầu tiên về y học thể thao, và ảnh hưởng mạnh mẽ đến làn sóng giáo dục thể chất và phương pháp đào tạo xuất hiện ở châu Âu hai thế kỷ sau đó.
Cuốn sách đầu tiên về y học thể thao (Ảnh: Vialibri)
Sau đó ở châu Âu đã liên tục xuất hiện những trò chơi và đặt sự quan tâm đặc biệt dành cho thể dục thể chất. Điển hình là sự ra đời của hàng loạt phòng tập thể dục hay những trường chuyên quân sự:
- Phòng tập thể dục ngoài trời đầu tiên xuất hiện ở Berlin sau đó phong trào này lây lan nhanh chóng trên khắp đất nước.
- Trường quân sự thực tế ở Thụy Điển
- Trường thể dục dụng cụ quân sự ở Madrid.
- Phòng tập thể dục ở Paris
- Ở Scotland thì bắt đầu xu hướng thể dục thể chất truyền thống đặc trưng như: ném lưới, ném búa, bắn đá, chạy, đấu vật, nhảy...
- Ở Anh, nào là cuộc thi thể thao tiếng Anh hay phòng tập thể dục được trang bị tốt tại đại học Oxford phục vụ rèn luyện cho quân đội.
Thế kỷ 20 đến nay
Ngày càng phát triển, đến thế kỷ 20 đánh dấu sự nổi lên của các môn thể thao chuyên ngành và ngành công nghiệp thể dục. Sự ra đời của các tạp chí thể dục, chuỗi các câu lạc bộ thể dục, trung tâm thể dục... mở đầu cho lối sống tối giản dựa trên thời gian dành cho tập luyện thể lực mạnh mẽ hàng ngày và loại bỏ rượu, cà phê, bánh mì trắng từ chế độ ăn dinh dưỡng. Từ đó chúng ta bước vào việc xây dựng cơ thể theo thẩm mỹ, sử dụng máy tập thể dục hiện đại hay thậm chí là tập thể dục công nghệ cao với nhiều ứng dụng thể dục.
Tìm hiểu thêm: Tập luyện thể thao gì tại CFYC
Sự ra đời của các tạp chí thể dục, chuỗi các câu lạc bộ thể dục, trung tâm thể dục (Ảnh: Ladies Fitness Gym)
Do vậy, hãy trang bị cho mình những kỹ năng vận động, sức mạnh và tinh thần cần thiết để đáp ứng hiệu quả với nhu cầu của thời kỳ chúng ta. Bởi vì ngày nay, bản chất bên trong hay bên ngoài đều quan trọng như nhau.
Hải Anh (CALIPSO)
Xem thêm: NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ PRO CARD VÀ CÁC LIÊN ĐOÀN THỂ HÌNH QUỐC TẾ
