Vì sao lại là Gi và No-Gi?
Ngay từ buổi đầu, Brazilian Jiujitsu được hình thành từ Nhu Đạo (hay còn gọi là Judo), môn võ mà các võ sinh chỉ tập luyện trong bộ võ phục truyền thống Kimono - bộ "Gi".
Tuy nhiên cùng với sự phát triển của Brazilian Jiujitsu, các võ sinh lần lượt bị phân hóa thành hai thái cực, từ đây góp phần hình thành nên hai phái. Gi phái chú trọng các kỹ thuật khóa siết nhận ảnh hưởng lớn từ Judo, Sambo. Còn No-Gi chú trọng các kỹ năng thực chiến và nhận ảnh hưởng của phong cách đánh đường phố, Vale Tudo, MMA.
Các trận đấu MMA và Vale Tudo yêu cầu các võ sĩ gần như cởi trần lên sàn. Còn những trận đánh đường phố, tuy cũng có thể sử dụng cổ áo và tay áo để khống chế đối thủ, nhưng thường thì quần áo người ta mặc hàng ngày vẫn khác xa những bộ Gi trên võ đường.
Bởi vậy, một số võ sĩ Jiu-jitsu mới từ bỏ bộ Gi truyền thống để phát triển những kỹ thuật No-Gi ngày nay.
Các điểm khác biệt đáng lưu ý
Trong lớp Gi Jiujitsu, võ sinh tập luyện với Gi, cho phép nắm võ phục của đối thủ trong các đòn thế. Còn với No-Gi, thay vì mặc bộ Gi, võ sinh mặc quần, áo bó sát và không được phép nắm áo đối thủ.
Do trang phục khác biệt, kỹ thuật trong 2 thể thức này cũng có sự khác biệt đáng kể.
Với lớp Gi-BJJ, kĩ thuật tấn công đối phương (grapping) có phần đơn giản hơn, được quyền nắm ống tay áo, cổ áo, ống quần, dễ kiểm soát vị trí hơn. Thực hiện đòn ghì, siết cổ (submission) bằng bộ Gi, ví dụ như siết bằng cổ áo hoặc ống tay áo là được phép.
Bởi sự đa dạng trong các kỹ thuật nắm, nhiều người đánh giá kỹ thuật của Gi tương đối phức tạp hơn so với No-Gi.
Khác với Gi, các kỹ thuật kiểm soát vị trí của No-Gi grappling có nét tương đồng với đấu vật (Wrestling). Mục tiêu thường gặp là cổ và các khớp trên cơ thể, như khớp vai, cổ tay, cổ chân,…
Không có bộ Gi, việc kiểm soát vị trí sẽ trở nên khó khăn hơn vì không thể nắm áo đối phương. Các võ sinh No-Gi thường sử dụng các đòn khoá siết cổ, gây ngạt (choke) như guillotine, brabo choke, foot lock và hay nhắm đến phần lưng của đối thủ hơn các võ sinh Gi.
Chọn Gi hay No-Gi?
Gi và No-Gi đều có những nét rất riêng, khó có thể nói bộ môn nào khó hơn hay dễ hơn bộ môn nào. Học Gi giống như chơi cờ, dành cho những người yêu thích những kĩ thuật truyền thống của Judo, trận đấu Gi diễn ra có phần chậm rãi đúng với tinh thần võ sĩ đạo của Nhật Bản, ứng dụng nhiều chiến thuật, kỹ thuật để tiếp cận, kiểm soát và thoát khỏi thế submission.
Ngược lại, trong No-Gi, trận đấu diễn ra với tốc độ nhanh hơn nhiều do bị ảnh hưởng không ít từ các kĩ thuật đấu vật. Vì không thể nắm áo, việc đầu tiên các võ sinh của No-Gi phải làm chính là hạ gục đối thủ thật nhanh và mạnh ngay từ phút đầu tiên để tránh hao tổn sức lực.
Là võ sư Brazilian Jiujitsu duy nhất tại Việt Nam sở hữu đai đen Brazilian Jiujitsu 2 đẳng, HLV Naomi Suzuki - Trưởng ban võ thuật của UFC Gym Việt Nam cho rằng học cả hai thể thức sẽ giúp võ sinh thực hiện khóa siết hiệu quả hơn nhiều.
Đa phần các võ sĩ MMA chỉ rèn No-Gi, bởi thể thức thi đấu MMA không cho phép bất cứ trang phục nào ngoài quần áo ngắn bó sát trên sàn đấu. Ngược lại, nếu mục đích học BJJ của bạn là để tự vệ hay chỉ vì mục đích thể thao, học Gi hay No-Gi đều hiệu quả.
Theo kinh nghiệm bản thân, HLV chia sẻ nên học Gi BJJ trước để luyện tập thật chuẩn các động tác kỹ thuật. Một khi các kỹ thuật căn bản đã chuẩn, việc chuyển đổi sang No-Gi sẽ dễ dàng hơn nhiều.
Mia Trần
CHuyên gia: HLV Naomi Suzuki - Trưởng ban võ thuật của UFC Gym Việt Nam
